| شبیه سازی شرایط آتش سوزی مزارع پس از برداشت: رفع یا القای کمون ثانویه بذر کلزا |
| کد مقاله : 1113-9THISWSCON (R3) |
| نویسندگان: |
|
علی شایان فر1، فرشید قادری فر *2، رحمت الله بهمرام3، افشین سلطانی4، حمیدرضا ضادقی پور5 1موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران 2گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران 3مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران 4گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان 5گروه زیست دانشگاه گلستان |
| چکیده مقاله: |
| در برخی از مزارع در جهت تسریع در کشت محصول بعد، بقایا و کاه و کلش گیاه کلزا را آتش می‌زنند که شوک حرارتی آن می‌تواند بر ویژگی‌های فیزیولوژیک بذرهای موجود در بانک بذر خاک تاثیر بگذارد. در راستای شبیه سازی اثرات شوک حرارتی احتمالی در مزرعه بر پاسخ‌های جوانه‌زنی بذرهای کلزای ریزش یافته، آزمایشی طراحی گردید. دو نمونه از بذرهای دو رقم کلزا، هایولا 401 با پتانسیل کمون ثانویه بالا و زرفام با پتانسیل کمون ثانویه پایین، در معرض تیمارهای شوک حرارتی صفر (شاهد)، 80، 100، 120 و 150 درجه سانتی‌گراد به مدت 5/2، 0/5، 5/7 و 0/10 دقیقه پیش از القای مصنوعی کمون ثانویه قرار گرفتند. با اعمال تیمار شوک حرارتی بدون القای کمون ثانویه، هیچ کمون ثانویه در بذرها القا نگردید و در دمای 80 و 100 درجه سانتی-گراد 100 درصد جوانه‌زنی ثبت گردید. با اعمال تیمار شوک حرارتی قبل از القای کمون ثانویه، تنها تیمار شوک حرارتی 120 درجه سانتی‌گراد به مدت 5/7 و 10 دقیقه سبب القای مجدد کمون ثانویه نسبت به تیمارهای با درجه حرارت و مدت زمان کمتر شد. تیمار دمایی 150 درجه در تمامی شرایط نیز سبب مرگ تمامی بذرهای دو رقم گردید. در مجموع آتش زدن مزرعه در صورتی که شرایط القای کمون ثانویه حادث نشود می‌تواند در مدت زمان‌های بالا سبب مرگ بذرهای ریزش یافته و همچنین ممانعت از ظهور کلزای خودرو در فصل زراعی بعد شود و تنها در دماهای خاص و با مدت زمان‌های بالا در صورت وقوع شرایط القای کمون ثانویه، کمون در آنها القا گردد. |
| کلیدواژه ها: |
| بانک بذر خاک، بذر کلزا، شوک حرارتی. |
| وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |